Κανένας σοβαρός άνθρωπος δεν χοροπηδάει από χαρά όταν η διακυβέρνηση της χώρας είναι αναποτελεσματική. Ετσι αυτές τις ώρες, πριν από τον αποχαιρετισμό, υπάρχει μια θλίψη για πέντε χαμένα χρόνια. Το αίσθημα της απώλειας έχει πολλές εκφάνσεις. «Δε χάσαμε μόνο τον τιποτένιο μισθό μας» όπως λέει ο ποιητής. Χάσαμε την ελπίδα. Αντε πάλι τώρα από την αρχή, άλλου είδους ανάπτυξη, άλλη φορολόγηση, άλλη εκκαθάριση στη δημόσια διοίκηση, άλλο νοικοκύρεμα στα έξοδα. Σήμερα βρισκόμαστε ξανά στο σημείο μηδέν και κινούμαστε στο χάος. Ποια είναι τα αγαθά που θα έπρεπε να μας έχει εξασφαλίσει ο Πρωθυπουργός για να νιώθουμε πως ζούμε σε κράτος προνοίας και δικαίου; Αν τα βάζαμε κάτω και τα μετρούσαμε, θα ήμασταν ευχαριστημένοι με ένα μίνιμουμ: σχολεία, νοσοκομεία, καθαριότητα, ασφάλεια, αξιοπρεπές εισόδημα. Τα βασικά δηλαδή.
Ο κ. Κ. Καραμανλής συμπεριφέρθηκε ως ποκαδόρος. Ηταν άριστος στην μπλόφα. Δεν λέμε για το μακρινό 2004, όταν έμπλεος αθωότητας ανέλαβε την εξουσία. Πολύ γρήγορα, κάνα δίμηνο μετά την ανάρρησή του, άρχισε να διαφαίνεται ότι ο ευρύτερος κύκλος των ανθρώπων που είχε γύρω του δεν ήταν και ο πιο έντιμος. Δεν απέσυρε την αγαπημένη φράση του ούτε τότε ούτε στη συνέχεια, όταν η ανεντιμότητα των Νεοδημακρατών φάνηκε στο μεγαλείο της. Δεν απέσυρε τη φράση «δεν σηκώνω μύγα στο σπαθί μου» αν και η μύγα είχε δώσει τη θέση της σε ελέφαντα. Εμείς αναλωθήκαμε στην παρακολούθηση των σκανδάλων λες και ήμασταν θεατές σε βραζιλιάνικη σαπουνόπερα. Το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης, με τη βοήθεια των μέσων ενημέρωσης, επικεντρώθηκε σε απατεώνες, κομπίνες και λαμογιές. Είχε πράγματι ενδιαφέρον όλο αυτό το πλέγμα σχέσεων, όπως και οι διαδρομές των κεφαλαίων. Παρακολουθώντας δεν προσέξαμε ότι το κράτος διαλυόταν.
Είναι δυνατόν για μια απλή εξέταση στο Νοσοκομείο Παίδων να κλείνονται ραντεβού ύστερα από ένα εξάμηνο; Είναι δυνατόν να γίνεται υποχρεωτική η φοίτηση στο νηπιαγωγείο και να μην υπάρχουν στις γειτονιές δημόσια νηπιαγωγεία; Είναι δυνατόν να ζει κόσμος με συντάξεις των 300 ευ ρώ και να παρουσιάζονται ως κελεπούρι οι θέσεις στα Stage; Ναι, αυτές οι επισημάνσεις είναι λαϊκίστικες, δεν έχουν κανένα βάθος ανάλυσης, αλλά είναι ψηφίδες της καθημερινότητάς μας. Μιας καθημερινότητας δύσκολης σε κάθε λεπτό της. Φεύγοντας ο μέσος πολίτης από το σπίτι του το πρωί έρχεται αντιμέτωπος με μια ντάνα λογαριασμούς. Βγαίνει από την πόρτα για να περπατήσει σε λερά πεζοδρόμια και περνά από ξέχειλους κάδους σκουπιδιών που πάνε σε ανοιχτές χωματερές γιατί δεν έχουμε ακόμη φτιάξει ΧΥΤΑ. Τα λεωφορεία ζέχνουν και περνούν όποτε να ΄ναι, τίγκα στους επιβάτες. Οταν λοιπόν με το καλό φτάνει ο μέσος πολίτης στη δουλειά του συνειδητοποιεί ότι τα επαγγελματικά δικαιώματα έχουν ποδοπατηθεί. Συν τοις άλλοις θα καταφέρει να πάρει σύνταξη όταν πάει εκατό χρόνων.
Πριν από το 2004 δεν ζούσαμε στο Ελντοράντο, όμως υπήρχε η αίσθηση ότι κάπου μπορεί καθένας να απευθυνθεί. Αν έβγαινε σήμερα στον δρόμο ο κ. Καραμανλής, θα έβλεπε ένα έθνος να παραμιλά στο διάβα του. Θα έβλεπε αυτήν την εικόνα αταξίας που επικρατεί, με τα μηχανάκια να καβαλάνε πεζοδρόμια, τα τραπεζοκαθίσματα της φραπεδιάς να απλώνονται ολούθε, τις δημόσιες υπηρεσίες να είναι γεμάτες από αδειανά καθίσματα. Ποιος θα ελέγξει τους κοπανατζήδες; Φταίει ο Πρωθυπουργός για τη γενική αποδιοργάνωση; Χωρίς να παραγνωρίζουμε την ατομική ευθύνη, να υπενθυμίσουμε ότι για καθετί που βλέπουμε γύρω μας υπάρχει ένας αρμόδιος υπουργός. Η κατανομή ευθυνών μέσα από την πυραμίδα της εξουσίας είναι από τα σοφότερα ευρήματα της Δημοκρατίας. Αν λοιπόν δεν υπάρχουν γάζες στα νοσοκομεία φταίει ο υπουργός Υγείας, αν ένα σχολείο δεν έχει θέρμανση φταίει ο υπουργός Παιδείας. Είναι τέτοια η δομή του κράτους (θεωρητικά) που αποκλείει το «χύμα».
Η παράλυση του κράτους ξεκίνησε από ψηλά. Μεταδόθηκε προς τα κάτω σταδιακά, επί πέντε χρόνια. Μαζί με τον Καραμανλή ηττήθηκαν όλοι οι Ελληνες. Οσοι νιώθουν να εξαπατήθηκαν μπορούν να ανατρέξουν στον Μανόλη Αναγνωστάκη:
Δώστε μας πίσω τα χρόνια μας δώστε μας πίσω
Τα χαρτιά μας
Κλέφτες!
Στα ψέματα παίζαμε!
