Σάββατο 26 Σεπτεμβρίου 2009

Περί κομμάτων και λαϊκής βούλησης

Που είναι όλοι αυτοί που μπροστά στην "απαξίωση" της πολιτικής, των πολιτικών και των κομμάτων αποφάσισαν, τον περασμένο Ιούλιο, να πάνε για μπάνιο; Αλλά και για τους άλλους που τσάτρα-πάτρα πήγαν στα εκλογικά τμήματα, τι απέγινε η "χαλαρή ψήφος" τους;

Εγραφα πριν από κάμποσες ημέρες για το "μεγάλο ρεύμα" της Αποχής που φαίνεται οτι εξανεμίστηκε μέσα σε λίγους μήνες.

Και αν τελικά επαληθευτεί η πρόβλεψη πως για μία ακόμη φορά τα δύο μεγάλα κόμματα θα συγκεντρώσουν ποσοστό άνω του του 75% τότε έχουμε να κάνουμε με τις δύο όψεις της ίδια κρίσης. Της κρίσης του πολιτικού σώματος. Δηλαδή της ίδια της κοινωνίας. Των ίδιων των πολιτών.

Η μια όψη απεικονίζει την απαρέσκεια, την αδιαφορία και την τάση που λέει "όλοι ίδιοι είναι, διεφθαρμένοι και αναξιόπιστοι".
Και η άλλη όψη δείχνει πως τελικά το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας -και μαζί τους οι παραπάνω- στοιχίζεται υπάκουα πίσω από τα κόμματα ελπίζοντας πως έτσι θα αποκομίσει ωφέλη και στηρίζοντας ουσιαστικά τους "διεφθαρμένους" και τους "αναξιόπιστους".
Αντιφατικό;
Πως γίνεται να καταγγέλλεις την "κομματικοποίηση" και τη "διαφθορά" και από την άλλη να της χαρίζεις την ψήφο σου;
Πως γίνεται να θεωρείς πως όλοι δουλεύουν για την τσέπη τους και από την άλλη να τους επικροτείς;
Πως γίνεται να λες οτι τα κόμματα δεν υπηρετούν τη λαϊκή βούληση και τα συμφέροντα της κοινωνίας και από την άλλη να εκφράζεις έτσι αυτή, τη δική σου βούληση;
Κι όμως γίνεται.
Και γίνεται διότι (μας έχουν μάθει να) θεωρούμε π.χ., πως άλλο οι Ευρωεκλογές και άλλο οι Εθνικές Εκλογές. Αλλο το τι πιστεύω και άλλο το τι ψηφίζω. Αλλο η βούλησή μας και άλλο το συμφέρον μας. Αλλο η ψήφος μας και άλλο το αποτέλεσμα εκ της ψήφου μας.
Είναι εύκολο όμως, από την άλλη, να πεις οτι για όλα φταίνε τα κόμματα, μικρά και μεγάλα. Στην ψυχολογία αυτό λέγεται "μεταβίβαση".

Κάτι αλήθεια συμβαίνει εδώ...
Κι αυτό που συμβαίνει είναι πως είτε στην πραγματικότητα δεν πιστεύουμε στην κρίση της πολιτικής, των πολιτικών και των κομμάτων είτε πως αυτή η κρίση περιλαμβάνει και εμάς τους ίδιους σε συλλογικό και προσωπικό επίπεδο.
Δύσκολα θα παραδεχτούμε το δεύτερο. Επικεντρωνόμαστε λοιπόν στο πρώτο κι έτσι μεταβιβάζουμε την ευθύνη κι έχουμε ήσυχο το κεφάλι μας.
Μας φταίει η πολιτική. Και οι πολιτικοί. Μας "φταίνε" τα κόμματα. Και μας "φταίνε" τα κόμματα ακριβώς διότι είναι οι εκφραστές της πολιτικής.
Είναι όμως μόνο αυτό;
Οχι βέβαια!
Τα κόμματα είναι οι χώροι μετασχηματισμού της πολιτικής βούλησης του λαού σε πολιτειακές αποφάσεις. Αυτός είναι ο ρόλος τους.
Αν ρωτούσες κάποιον "με τι θα αντικαθιστούσες τα κόμματα" θα του ήταν μάλλον δύσκολο να απαντήσει. Με τεχνοκράτες; Με επιστήμονες; Με στρατιωτικούς; Με παπάδες ή με δικτάτορες;
Το πρόβλημα λοιπόν δεν είναι η ύπαρξη των κομμάτων... Τουλάχιστον όχι για εκείνους που δεν κάνουν μια από τις παραπάνω επιλογές που προφανώς δεν έχουν καμιά σχέση με τη δημοκρατία (άρα και με αυτή τη συζήτηση).
Το πρόβλημα είναι στο πως μετασχηματίζουν τη βούληση του λαού.
Κι αν πάμε και λίγο βαθύτερα: Ποια είναι η βούληση του λαού;

Αυτό που στην πραγματικότητα έχει συμβεί και επιλύει -κακήν κακώς- τις αντιφάσεις είναι οτι ανεπαισθήτως έχουμε μετατραπεί σε μη-πολίτες (μόνο κατ' όνομα πολίτες) που δεν ξέρουν ούτε να διοικούνται ούτε να διοικούν, όπως θα έλεγε ο Αριστοτέλης.
Μη-πολίτες που συνιστούν μια μη-κοινωνία και εκφράζοντας τη μη-βούλησή τους, άλλοτε με την αποχή και άλλοτε με την στοίχιση πίσω από τα κόμματα, στηρίζουν κάτι που μοιάζει με δημοκρατία αλλά δεν είναι.

Διότι προφανώς τόσο η δημοκρατία όσο και η έκφραση της λαϊκής βούλησης -η οποία και πιστοποιεί τη λαϊκή κυριαρχία- δεν είναι απλώς και μόνο κάποια άρθρα ενός Συντάγματος, ενός νόμου δηλαδή. Είναι κάτι πολύ παραπάνω από αυτό...

Συνεκδοχικά, το να είσαι πολίτης δεν έχει να κάνει μόνο με το αν απέχεις αποδοκιμάζοντας ούτε με το αν συμμετέχεις επιδοκιμάζοντας σε κάποιες εκλογές.
Εχει να κάνει με το αν έχεις ή δεν έχεις δική σου βούληση. Αν δηλαδή αναλαμβάνεις ο ίδιος την ευθύνη του εαυτού σου και του συνόλου, της ομάδας, της τάξης, της κοινωνίας στις οποίες ανήκεις.
Εχει να κάνει με τις γνώσεις που θα έπρεπε να έχεις έτσι ώστε να διαμορφώσεις και να εκφράσεις αυτή τη βούληση αλλά και την δύναμη και την αποφασιστικότητα να την επιβάλεις.

Οσο αυτό δεν συμβαίνει, τόσο θα βυθιζόμαστε στην παρακμή ανεξαρτήτως εκλογικού αποτελέσματος και εναλλαγής κυβερνήσεων και βέβαια ανεξαρτήτως του αν ψηφίζουμε ή όχι.